बिंदू नामावली म्हणजे काय? साध्या सोप्या भाषेत

बिंदू नामावली म्हणजे काय? साध्या सोप्या भाषेत 

आपल्या देशात शासकीय नोकरभरती किंवा पदोन्नती (Promotion) करताना आरक्षण धोरण लागू केलं जातं.

प्रत्येक प्रवर्गाला (खुला, OBC, SC, ST इ.) त्याच्या टक्केवारीनुसार जागा मिळाव्यात यासाठी सरकारने एक पद्धत ठरवली आहे.

त्या पद्धतीने तयार होणाऱ्या क्रमवार यादीला "बिंदू नामावली" म्हणतात.

बिंदू नामावलीचा सोपा अर्थ

👉 बिंदू नामावली म्हणजे एखाद्या भरतीमधील प्रत्येक जागेवर कोणत्या प्रवर्गाची निवड होईल हे ठरवून ठेवलेली क्रमवार यादी.

यामुळे –

कुठल्या प्रवर्गाला किती जागा मिळणार,

कोणती जागा कोणत्या क्रमांकावर त्या प्रवर्गाला मिळेल,

हे स्पष्ट होतं.

उदाहरण

समजा १० जागा भरायच्या आहेत आणि आरक्षण प्रमाण असं आहे –

खुला (Open) – ५०%

OBC – २७%

SC – १५%

ST – ८%

मग बिंदू नामावली अशी दिसू शकते :

जागा क्रमांक प्रवर्ग

1 खुला

2 OBC

3 खुला

4 SC

5 खुला

6 OBC

7 खुला

8 ST

9 खुला

10 OBC

ही यादी पाहून लगेच समजतं की –

१ली जागा खुली,

२री OBC,

४थी SC,

८वी ST,

अशी वाटपाची पद्धत आहे.

बिंदू नामावलीची गरज

आरक्षण योग्य पद्धतीने लागू करण्यासाठी

कुठल्या प्रवर्गाला जागा द्यायची यावर गोंधळ टाळण्यासाठी

भरती व पदोन्नती प्रक्रियेत पारदर्शकता राखण्यासाठी

बिंदू नामावली ही सरकारी भरतीत व पदोन्नतीत एक महत्वाची यादी आहे.

ती नसती तर आरक्षणाचा योग्य हिशेब ठेवणे अवघड झालं असतं.

म्हणूनच प्रत्येक शासकीय विभागात बिंदू नामावलीनुसारच जागा वाटप केलं जातं.